Zabytki sakralne gminy Kępice

Na turystów szukających ciekawych zabytków dziedzictwa historycznego czeka w naszej gminie wiele interesujących miejsc sakralnych – kościoły i stare cmentarze. Piękne zabytkowe kościoły zobaczyć można w Osowie, Barcinie, Płocku i Warcinie.

Kościół z XVI/XVII w. w Barcinie: Późnogotycki kościół św. Anny z 2 poł. XVI w., wieża XVIII w., przebudowany w 1864-1865, obiekt zabytkowy (wraz z otoczeniem i wystrojem wnętrza). Najstarszą częścią kościoła są cztery zachodnie przęsła pochodzące z XVI w. Wieżę dobudowano najprawdopodobniej wiek później, przykrywający ją hełm powstał w roku 1739. W latach 1864-1865 rozbudowano kościół nadając mu charakter neogotycki. Z czasów ostatniej rozbudowy pochodzi znaczna część wyposażenia: ołtarz boczny, droga krzyżowa, malowidła ścienne, ławki, empora i prospekt organowy. Najstarszymi zabytkami ruchomymi są: kamienna chrzcielnica z okresu powstania świątyni i XVII-wieczny ołtarz główny.

Kościół pw. św. Anny w Barcinie zbudowano w stylu późnogotyckim, w drugiej połowie XVI wieku. Świadczy o tym typowa dla końca średniowiecza opaska złożona z czterech warstw cegieł umieszczona nad gzymsem. Wieżę kościoła dobudowano dopiero w XVIII wieku. W latach 1864 – 1865 świątynię gruntownie rozbudowano i nadano jej charakter neogotycki. Wydłużono nawę, wymurowano ściany z czerwonej, palonej cegły, dach pokryto karpiówką a wieżę zwieńczono hełmem z blachy. Kościół św. Anny jest jednonawowy, z emporą i ciekawym, zabytkowym wyposażeniem. Zachowała się średniowieczna, kamienna chrzcielnica i lichtarze z 1853 roku. Ołtarz główny pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku, natomiast ołtarz boczny w kaplicy z wieku XIX.

Kościół z XVI-XVIII w. – w Osowie:   kościół został wybudowany ok. 1500 r. i gruntownie przebudowany w 1711 r. O małą świątynię dbał sam Otto von Bismarck, mający rezydencję w pobliskim Warcinie. W kościelnych kronikach zanotowano, iż przyszły kanclerz Rzeszy po raz pierwszy przybył do kościoła w Osowie 30 lipca 1867 r. Budowla

usytuowana jest na wzgórzu w środku wsi. Murowana z cegieł, na fundamentach kamiennych, otynkowana; dwukondygnacyjna wieża z dachem czterospadowym i cebulastą iglicą. Strop drewniany, belkowy. Posadzka w kruchcie z cegły układanej w jodełkę i z sześciobocznej, w nawie z sześciobocznej. Drzwi główne dwuskrzydłowe, drewniane. Wyposażenie: m.in. średniowieczna, granitowa chrzcielnica, ołtarz ambonowy i ława kolatorska z 1734 r., XIX-wieczna fisharmonia oraz dzwony z XVIII w. i 1930 r.

Zabytkowy kościół filialny – Płocko:   Świątynia od czasów swojego powstania przeżyła już niejedno. Była kilkakrotnie przebudowywana. W środku cały drewniany sufit jest pomalowany pięknymi freskami. Oprócz tego znajduje się tu niezwykle realistyczny krucyfiks oraz dwie inne figury. Jest też duży fresk Matki Bożej. Z jego historii wynika, że za ołtarzem mieści się fresk Ostatniej Wieczerzy, ale został zamalowany – do dziś nie wiemy, czy rzeczywiście tam jest, czy go nie ma. Poza tym są tu wspaniałe zabytkowe organy. 15 metrów od świątyni rośnie około 800-letni dąb, który jest pomnikiem przyrody. Serdecznie zapraszam. Więcej informacji można zdobyć w Agroturystyce ”U Ani pod klonami”.

Zabytkowy kościół w Warcinie:   przeniesiony z Ciecholubia. Ewangelicki kościół został w całości przeniesiony z Ciecholubia do Warcina w 2012 r. Był bardzo zniszczony, dzięki unijnym pieniądzom został zachowany dla przyszłych pokoleń. Przeniesienie i prace rekonstrukcyjne były możliwe dzięki dofinansowaniu w ramach projektu „Dziedzictwo i Kultura małych ojczyzn w Powiecie Słupskim – remont zabytkowych obiektów sakralnych w gminach Kępice, Dębnica Kaszubska, Główczyce i Słupsk”, współfinansowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013. Kościół w Ciecholubiu zbudowany został w XVII wieku na obrzeżu wsi jako Dom Boży Parafii Ewangelickiej. Trudno jednoznacznie ustalić datę jego powstania, w księgach parafialnych podana została data 1565 r., jednak wyposażenie kościoła wskazuje na  to, iż kościół powstał krótko przed 1670 r. Jako data powstania świątyni podawany jest także rok. 1625. Po zakończeniu wojny trzydziestoletniej (1618-1648) miejscowa ludność była w biedzie, jednak materiały budowlane na budowę zostały pozyskane, m.in. drewno.  Był budowany bardzo oszczędnie, ponieważ powstające w tych latach kościoły nazywane bywały „kościołami głodu”. Powojenny remont kościoła ukończono pod koniec XVII w. W tej formie służył jako Dom Boży do roku 1911 – w tym roku uzyskał po zachodniej stronie wieżę, a od północnej strony zakrystię. Po II wojnie światowej służył jako Dom Boży dla ludności niemieckiej, która została skierowana przez Rosjan do pracy w majątkach rolnych, np. Osowie i Warcinie. Od połowy lat 60. nie był użytkowany i powoli podupadał. W latach 70. znowu był użytkowany i służył jako Dom Boży dla ludności protestanckiej. Na przełomie lat 70-80 został przekazany przez Konsystorz Kościoła Ewangelickiego naczelnikowi gminy Kępice. Od tego momentu nie był użytkowany i popadał w ruinę. W latach 70. (1971-76) część jego wyposażenia została przekazana Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, w zasobach którego znajduje się ponad 20 eksponatów. Część z nich można oglądać na ekspozycjach, inne znajdują się w magazynach bądź czekają na renowację. Są wśród nich bardzo cenne okazy, jak np. balustrada z emporą, płaskorzeźby, czy chrzcielnica. W 1994 r. został przejęty przez Urząd Miasta i Gminy w Kępicach. Pod koniec lipca 2004 roku zawalił się fragment ściany kościoła, niedługo potem świątynia została rozebrana. Dzięki dofinansowaniu unijnemu możliwa była jego rekonstrukcja i przeniesienie do Warcina. Kościół, który pełni obecnie funkcję kulturalno-edukacyjną, stoi w sąsiedztwie pałacu Otto von Bismarcka i Centrum Edukacji Regionalnej.

Ponadto w gminie są kościoły: w Kępicach oraz Korzybiu oraz zabytkowe poniemieckie cmentarze m.in. we Mzdowie, Osowie czy Obłężu.